Steeds meer is bekend over de waarde van kunst in de zorg voor ouderen. Ook krijgen we meer zicht op de waarde voor zorgpersoneel en hun organisaties. Echter, wat is eigenlijk de waarde voor kunstenaars zelf? Hier wordt nauwelijks aandacht aan besteed. Wij schreven een artikel over de waarde voor kunstenaars vanuit het kunstenaars perspectief op basis van individuele gesprekken en een groepsgesprek met kunstenaars.
De bevindingen laten zien dat kunst in de zorg goud is voor kunstenaars: 1) zingeving, 2) plezier, 3) leren, 4) geven en nemen en 5) structuur en werkgelegenheid. Deze onderbelichte complexe en gelaagde waarden van kunst in de zorg komen veelal overeen met de waarden die kunst in de zorg voor ouderen heeft. Tevens biedt het inzicht in het maatschappelijke belang van kunst in de zorg, voor het welbevinden van kunstenaars en de potentie van het werken in de kunstsector.
Bovenstaande thema’s kunnen los van elkaar bekeken worden, maar vormen ook een complex en gelaagd samenhangend geheel. Zo kan bijleren over je eigen vak tegelijkertijd zingevend zijn, en leren loslaten ook ontspanning teweegbrengen. Elke kunstenaar beleeft de waarde ook weer anders. Dit betekent dat het per persoon, per kunstenaar en afhankelijk van de context, verschilt welke waarde zij precies halen uit hun werken met ouderen.
Interessant is dat de waarden voor kunstenaars deels overeenstemmen met de ervaringen van ouderen. Uit de analyse van ouderen hun (zie bevindingen SenseMaker®) bleek eerder dat deelname zorgt voor 1) positieve gevoelens, 2) zingevende uitdagingen, en 3) verbindingen met een andere intensiteit. Behalve de laatstgenoemde sociale waarde, vinden we deze thema’s ook terug bij kunstenaars. Dit wil niet zeggen dat kunstenaars en ouderen dezelfde ervaringen hebben. Dit duidt eerder op ervaringen van een gelijke aard, waar actieve kunstparticipatie toe bij kan dragen.
Deze bevindingen wijzen ook op een maatschappelijke en economische waarde van actieve kunstparticipatie. Naast de individuele waarde – het verhogen van welbevinden bij kunstenaars – bieden kunst in de zorg praktijken werkgelegenheden op een krappe arbeidsmarkt. Dit is een hoopvolle boodschap voor de kunstenaars van morgen.
Lees ons Nederlandstalige debrief Goud voor kunstenaars: