Analyse met kunstenaars
Op dit moment zijn de onderzoekers wat minder op pad en te zien bij de verschillende kunstactiviteiten. In plaats daarvan zijn we de afgelopen weken druk geweest met het analyseren van de verschillende data die we tot nu toe in de praktijk hebben opgehaald: van de allereerste gesprekken met kunstenaars, tot de vele telefoongesprekken die zijn gevoerd met deelnemers, tot de observaties die we ondanks corona toch hebben kunnen doen in de praktijk. Al deze data bekijken we door een lens vanuit verschillende literatuur. Zo leggen we het naast een model wat is ontwikkeld door Cousins en collega’s om werkzame elementen van kunstparticipatie door ouderen in kaart te brengen. Zo kijken we bijvoorbeeld of we elementen als connectie, transformatie, of expressie teruglezen in de verhalen. Dit noemen we ook wel framework analyse. Over de uitkomsten van die analyses zijn we met sommige kunstenaars en initiatiefnemers weer in gesprek gegaan, om te onderzoeken hoe zij dit zien en of ze de bevindingen in hun werk herkennen. Hieruit ontstaan vaak inhoudelijke gesprekken over wat kunstparticipatie nu waardevol maakt voor ouderen en hoe dat precies werkt.
Een voorbeeld: de grenswerker
We gingen bijvoorbeeld in gesprek met Hein Walter (Ik teken voor je) in zijn atelier. Een aantal deelnemers sloten daar ook bij aan en er werd gezamenlijk geluncht. Tegelijkertijd luisterde en praatte één van ons ook via de telefoon mee; een manier die wij eigenlijk ook tijdens corona hebben ontdekt. Er werd bijvoorbeeld ingegaan op het thema connectie, een onderdeel uit het model van Cousins. Hein refereerde daarbij ook aan het het fenomeen grenswerker, of boundary work. Als kunstenaar ziet Hein zichzelf echt als grenswerker. Zo werkt hij met mensen met verschillende deelnemers: ouderen, mensen met burn-out, mensen met schizofrenie, kinderen en mensen met dementie. Hijzelf is hier de grenswerker die de connecties op en over de grenzen probeert te maken tussen al deze deelnemers.
Delen van bevindingen: beleving van kunst in de zorg
Janine Schrijver, kunstenaar betrokken bij ons team zit echter niet stil. Zij heeft inmiddels een paar bezoeken afgelegd aan initiatieven, en een plan gemaakt voor de eindpresentatie. Het idee is het maken van een belevenis, waarin alle expertise van de projecten en programma’s een plek krijgen en de bezoekers kunst in de zorg beleven op diverse manieren. Hierover zal ze komende tijd alle programma’s en initiatieven benaderen om mee te denken en werken.
Zes maanden uitstel
Vanwege corona, hebben de meeste initiatieven en programma’s, net als wij, zes maanden extra tijd gekregen. We gaan dus nog tot juli 2021 door. Binnenkort zullen we beginnen aan de laatste fase van het onderzoek, die zal gaan over het duurzaam implementeren van kunstprojecten voor ouderen.
Fotografie bovenaan: Janine Schrijver, 2021.